این روزها غذا بخش مهمی از تجربه سفر محسوب میشود. شما با چشیدن طعمهای اصیل هر کشوری خواه یا ناخواه با فرهنگ آن آشنا میشوید. ارتباط نزدیکتری با مردم محلی پیدا میکنید و با آنها همسفره میشوید. همین همسفره شدن است که که نمک گیرتان میکند و تا عمر دارید، بدون آنکه به عکسها و خاطره سفرتان رجوع کنید، طعم سفر زیر زبانتان است. از شما چه پنهان سفر به ازبکستان نیز از همین جنس است. چون با کشوری روبرو هستید که بخشی از فرهنگ غنیاش را در طعمها و عطر غذاها جاری ساخته است و بوی غذاهای ازبکستان چند کوچه آن ورتر میپیچد.
اینجا قرار است یک شکم گردی مختصری در ازبکستان داشته باشیم. در میان انواع غذاهای ازبکی سیر میکنیم و با بهترین طعمهای اصیل و سنتی آن آشنا میشویم. در انتهای این مطلب به شما خواهیم گفت چرا غذاهای معروف ازبکستان نمکگیرتان میکند و بدون چشیدن آنها نباید این کشور را ترک کنید. تا جایی که بتوانیم با روش پخت هر کدام آشنایتان میکنیم و در نهایت شاید بتوانید هر کدام را که دوست دارید در خانه طبخ کنید. پس سفر در طعمها و مزهها را در تورهای ازبکستان کلوت از دست ندهید، این یک تجربه متفاوت و بسیار خوشمزه است!
معرفی بهترین غذاهای ازبکی
هر کسی که به ازبکستان رفته باشد، میداند که این کشور فرهنگهای مختلفی را در خود جای داده است. این کشور آسیای مرکزی زمانی در امتداد جاده معروف ابریشم قرار گرفته بود و همین ویژگی منجر به هجوم ایدههایی شد که به شکلگیری فرهنگها، سبکهای معماری جدید، هنر و البته غذای آن کمک کرد.
غذاهای ازبکی معمولاً دلچسب، غنی و پر طعم هستند. غذاهای معروف ازبکستان فقط در داخل مرزهای این کشور محبوب نیستند؛ بلکه در سالهای اخیر طرفدارانی بینالمللی پیدا کردهاند. پس منصفانه است اگر بگوییم که جهان، غذاهای ازبکستانی را به دلیل طعم و تنوع غنی آن میشناسد.
اما برای لذت بردن از بهترین غذاهای ازبکستان، البته باید به منبع آن مراجعه کنید. در تور ازبکستان قرار است 10 غذای ازبکستانی را امتحان کنید، بعد از آن است که متوجه خواهید شد که چرا میگوییم غذاهای ازبکستان را جهان باید کشف کند!
پلو ازبکی با نخود؛ یکی از معروفترین غذاهای ازبکستان
بدون شک، در صدر فهرست غذاهای معروف ازبکستان که باید امتحان کنید، حتما پلو ازبکی وجود دارد. این غذا آنقدر خوشمزه است که در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شده است. اگر این غذای خوشمزه را که از گوشت، برنج، سبزیجات، نخود و ادویه تهیه شده است را امتحان نکردهاید، پس به ازبکستان نرفتهاید؛ زیرا این غذا برای هر مهمانی سرو میشود و بسیار مجلسی است.
جالب است بدانید که هر منطقه در ازبکستان نوع خاصی از پلو ازبکی را طبخ میکند. مثلا پلو تاشکند با پلو سمرقند و خوارزم فرق دارد. تخمین زده میشود که بیش از 200 نوع پلو در این کشور وجود دارد که اگر دستورالعملهای خانوادگی را در کنار آن قرار دهیم به بیش از 500 روش طبخ میرسیم.
معروفترین نوع آن پلو عروسی ازبکستان است که به آن توئی اوشی (پلو عروسی) نیز میگویند. پلو عروسی ازبکستان حاوی نخود، کشمش، تخم بلدرچین و کازیه (سوسیس گوشت اسب) است. بهخصوص در جشن نوروز این غذا سرو میشود و شما میتوانید در تور نوروزی خارجی کلوت طعم آن را بچشید. در هر صورت، هر کجا پلو ازبکی با نخود را امتحان کنید، چه در یک رستوران گران قیمت تاشکند باشد یا یک چایخانه کوچک در کشکادریا، ناامید نخواهد شد!
شیشلیک (Shashlik)
در بسیاری از کشورهای آسیایی به خصوص منطقه آسیای مرکزی و خاورمیانه، شیشلیک از جمله غذاهای معروف به شمار میآید. جالب است بدانید که در ازبکستان کلمه کباب معمولاً با یک غذای جداگانه به نام کازان کباب میآید که اتفاقا هیچ ربطی به کباب ندارد.
ششلیک گوشت سیخ شده و طعمدار شدهای است که روی زغال پخته میشود. همچنین استفاده از چربی دنبه و یک ادویه خاص برای خوش طعم بودن شیشلیک ضروری است. همه شیشلیکها ترش مزه هستند و معمولا ادویه خاصی که سرآشپزهای ازبکی استفاده میکنند، یک راز است.
مانتی (Manty)
غذاهای خمیری ازبکی بسیار متنوع هستند. با این حال یک کوفته گوشت بخارپز به نام مانتی (مانتی) مورد علاقه مردم ازبکستان و گردشگران است. مانتی با خمیر لطیف طبخ میشود و بسیار آبدار و سیرکننده است. ترکیبات خمیر شامل آرد، آب، نمک و گاهی تخم مرغ است که باید تا حد امکان نازک و بدون شکستگی باز شود.
داخل خمیر مانتی را با گوشت چرخ کرده، کدو تنبل یا سیب زمینی پر میکنند. همچنین سس مخصوص آن را با مقدار زیادی پیاز ریز خرد شده، نمک و فلفل ترکیب کرده تا یک غذای آبدار به دست آید. علاوهبر این، یک کاسه کیماک که حاوی شیر تخمیر شده شبیه به خامه ترش است با مانتی سرو میکنند.
حانوم (Hanum)
این غذای سنتی ازبکستان در هر خانوادهای محبوب است. مانند مانتی، بخارپز میشود، اما طعم بینظیری دارد و با چاشنیهای مختلف سرو میشود.
روش پخت این غذا اینگونه است که ابتدا خمیر را در آب (گاهی در شیر) ورز میدهند و به شکل دایره بزرگی با ضخامت متوسط رول میکنند. سپس داخل آن را با سیبزمینی، پیاز و گاهی گوشت چرخ کرده یا کدو تنبل پر میکنند. خمیر رول شده در یک دیگ دوتایی که با روغن چرب شده است، قرار میگیرد. فقط 30-40 دقیقه زمان لازم است تا این غذا پخته شود و قبل از سرو، حانوم به قطعات کوچک بریده میشود.
طرز تهیه سامسا ازبکی (Samsa)
یکی دیگر از غذاهای سنتی ازبکستان که باید حتما امتحان کنید، سامسا است. این غذا بهعنوان یکی از غذاهای خیابانی ازبکستان نیز شناخته میشود که بسیار لذیذ و خوشمزه است. برخلاف غذاهای معمولی خیابانی، سامساها سیر کننده هم هستند. با این حال نه تنها در خیابانها فروخته میشوند بلکه در بسیاری از گردهماییهای خاص روی میز پذیرایی خواهید دید.
طرز تهیه سامسا ازبکی ممکن است با گوشت چرخ کرده، سیب زمینی، کدو تنبل، قارچ، اسفناج، مرغ یا پنیر پر شوند. همچنین مرسوم است که سمسا را در تنور سفالی سنتی میپزند. آرد را الک میکنند و به شکل تپهای در میآورند و یک فرورفتگی کوچک در آن ایجاد می کنند. سپس آب گرم، کمی روغن آفتابگردان و نمک به آن اضافه میشود تا خمیر سفت و در عینحال کمی چسبنده شود. خمیر را به 3-4 قسمت تقسیم میکنند و پس از سرد شدن در یخچال، هر تکه را با وردنه باز میکنند تا خیلی نازک شود. سپس آن را با کره ذوب شده چرب میکنند و به صورت لایه لایه دور وردنه میپیچند.
سپس خمیر را با چاقو برش داده و به قسمتهای کوچک تقسیم میکنند. روی هر تکه یک قاشق از محتویات داخلی یا همان فیلینگ گذاشته و خمیر را تا میکنند تا مثلث یا مربع شکل بگیرد. روی آن را با زرده تخم مرغ میپوشانند و قبل از پخت با دانه کنجد تزئین میکنند.
برک توخوم (Tukhum barak)
یکی از معروفترین غذاهای ازبکستان است که از کوفتههای پر از تخم مرغ تشکیل شده است. عمدتاً در شهر خوارزم در غرب ازبکستان طبخ میشود و بسیار مقوی و پر انرژی است. برای پخت این غذا از خمیر پیراشکی استفاده میکنند و محتویات داخل آن را با تخممرغ، شیر، کره و ادویه پر میکنند. سپس کوفتهها را در آب جوش قرار میدهند برای چند دقیقه اجازه میدهند همراه با آب بجوشد. در نهایت غذا آماده سرو است.
مشوردا (Mashhurda)
میدانستید که غذاهای ازبکی بدون سوپ کامل نمیشود؟ مشوردا غذایی است که از برنج، ماش و سبزیجات درست میشود و میتوان آن را به عنوان پیشغذا سرو کرد.
برای تهیه این غذا، گوشت گاو و سبزیجات را به قطعات کوچک خرد میکنند. در ادامه برنج و ماش را آبکشی کرده و همراه با پیاز سرخ شده، گوشت و سبزیجات، محتویات سوپ را در یک قابلمه میپزیم. در مرحله آخر به آنها آب اضافه کرده و میجوشانیم. سپس برنج را اضافه میکنیم و به مدت 15-20 دقیقه اجازه میدهیم غذا برای سرو آماده شود.
دلمه (Dolma)
دلمه یکی دیگر از غذاهای ازبکستان است که طعم شگفت انگیزی با گوشت و برگ انگور دارد. معمولا از برگهای جوان انگور استفاده میشود و محتویات داخل آن را با گوشت چرخ کرده گاو، پیاز رنده شده، گوجه فرنگی، برنج، نعناع و ادویههای مخصوص پر میکنند.
دلمهها را در قابلمه میگذارند و روی آن آب یا آبگوشت میریزند. همچنین یشقاب با وزنه کوچکی روی آن باید روی دلمه قرار دهید تا در حین پخت باز نشوند. اگر قبل از سرو غذا 1 تا 2 ساعت بگذارید که سرد شود، خوشمزهتر است! همچنین به عنوان یکی از غذاهای خیابانی ازبکستان شناخته میشود.
لغمان (Laghman)
لغمان یک آش رشته سنتی ازبکستانی است که مدت زمان زیادی برای طبخ آن صرف میشود. چون رشتههای این آش بهصورت دستی درست میشود و کاملا شیوه سنتی خود را حفظ کرده است.
محتویات این آش، گوشت، پیاز، هویج، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، سیب زمینی، سیر، سبزی و ادویهجات سرخ شده است. روی آنها آب میریزند و حدود 20-25 دقیقه میگذارند تا بپزند. هنگام سرو لغمان، قبل از ریختن آب گوشت در ظرف، گوشت و سبزیجات را روی رشته میریزند.
حلوا ازبکی؛ سوغات ازبکستان
شیرینیهای زیادی در ازبکستان وجود دارد، اما حلوا شاید معروفترین آنها باشد. اغلب در میهمانیها و مراسم و جشنهای مناسبتی و غیر مناسبتی سرو میشود و در دسته سوغات ازبکستان جای دارد.
در حالحاضر دهها نوع حلوا وجود دارد که معروفترین آنها از آرد، لبنیات، کره، شکلات، بادام زمینی، دانههای کنجد، میوه و غیره تشکیل میشود. همچنین محبوبترین انواع حلوا در کوکند و سمرقند است.
سخن پایانی
در اینجا با غذاهای ازبکستان آشنا شدیم. مهمترین غذاهای ازبکی را به شما معرفی کردیم و طرز تهیه هر کدام را توضیح دادیم. پس در سفر به کشور ازبکستان دیگر میدانید که چه غذاهایی را امتحان کنید و معروفترین غذاهای خیابی ازبکستان کدام است؟ ما در کلوت تور ازبکستان را در دسته تورهای خارجی خود قرار دادهایم. فقط یک قدم با آن فاصله دارید! اگر میخواهید نوروز در ازبکستان را از نزدیک ببینید با کارشناسان ما در کلوت در تماس باشید.
منبع: Advantour